Jaki wpływ na sen ma pełnia księżyca?
Wpływ faz księżyca na funkcjonowanie człowieka pobudza wyobraźnię od tysiącleci. W ludowych mądrościach często spotkać możemy ślady tego, iż nasi przodkowie przekonani byli o tym, że w trakcie pełni budzą się demony, ludzie wystawiani są na próby przez złe moce i ujawniają się u nich zaburzenia psychiczne. Uważano także, że pełnia potęguje płodność i agresję.
Większość z was, czytając powyższy wstęp pewnie się uśmiechnęła, ale… kto z nas nie przeprowadził kiedyś lub nie był świadkiem podobnej wymiany zdań?
– Nie mogę spać od kilku dni…
– Ja też, przeklęta pełnia Księżyca!
Według pradawnych wierzeń blask księżyca miał być odpowiedzialny także za zaburzenia snu i nocne koszmary. Ile w tym prawdy?
Pomimo tego, iż wielu z nas jest przekonanych o tym, że pełnia księżyca utrudnia im zasypianie bądź nawet powoduje bezsenność, naukowcy prowadzący badania w tym obszarze zazwyczaj uzyskiwali niejednoznaczne, często sprzeczne ze sobą wyniki. Badania jednych grup wykazywały, że związek pomiędzy pełnią księżyca a jakością snu istnieje, inne zaś nie wykazywały takiej korelacji.
Większość z tych badań była przeprowadzana na niewielkich grupach osób i opierała się na wywiadach ankietowych, które z założenia obarczone są błędem niedoskonałości ludzkiej pamięci. Część z badań przeprowadzona była w laboratoriach, co eliminowało subiektywizm opinii, ale zarzucano im z kolei, że spanie w nowym, obcym miejscu, podłączonemu do specjalistycznego sprzętu, samo w sobie mogło zaburzać jakość snu.
Ciekawych wniosków dostarczają nowe badania, których wyniki zostały opublikowane w 2022 roku. Przeprowadzili je badacze z uniwersytetu w Uppsali. Są one o tyle wartościowe i innowacyjne, że przebadano w nich aż 852 osoby, a same badania trwały kilka lat. Jakość snu osób badanych mierzona była nie na podstawie ich subiektywnych odczuć, ale przez specjalne urządzenia, do których badani podłączeni byli we własnych domach. Maszyny te rejestrowały aktywność elektryczną ich mózgów oraz mięśni, monitorowały ruchy gałek ocznych oraz rytm pracy serca.
Badacze dowiedli, że istnieje związek jakości snu z fazą Księżyca, ale nie wszyscy są na ten wpływ jednakowo podatni. Istotną zmienną okazała się być płeć. Naukowcy odkryli, że w okresie pomiędzy nowiem a pełnią Księżyca, mężczyźni spali przeciętnie 20 minut krócej, niż pomiędzy pełnią a nowiem. Wraz ze wzrostem Księżyca spadała też jakość ich snu – ilość i długość faz snu była niższa o 3,4%.
W przypadku kobiet wpływ faz Księżyca na sen był zdecydowanie mniejszy. Nie wykazano, aby zmieniała się jakość ich snu. Jeśli zaś chodzi o długość snu – w ciągu nocy pomiędzy nowiem a pełnią, kobiety sypiały średnio o 12 minut krócej niż podczas nocy między pełnią a nowiem.
Badacze zastrzegają, że obserwacje tego obszaru są wciąż niewystarczające, aby wyciągać jednoznaczne wnioski co do istnienia związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy fazą Księżyca a jakością snu u ludzi. Uzyskane wyniki mogą być bowiem związane z istnieniem innych czynników. Na razie wydaje się, że za spadek jakości snu w czasie, kiedy Księżyc jest większy i jaśniejszy odpowiadać może jego światło i związana z jego obecnością mniejsza produkcja melatoniny.
Istnienie tego fascynującego od wieków powiązania wymaga zatem dalszych badań i obserwacji.
Jeśli zmagasz się z problemami ze snem, być może zainteresują cię poniższe wpisy:
https://psychosfera.info/2022/01/07/higiena-snu/