Czy stres można zobaczyć? 

Objawy stresu są niezwykle różnorodne. Nie zawsze są one na tyle nasilone, aby wzbudzały obawy o nasze zdrowie. Symptomy stresu mogą oczywiście narastać szybko, dzieje się tak jednak zazwyczaj wtedy, kiedy nagle znajdziemy się w trudnej sytuacji, z której zdajemy sobie sprawę. Bywa jednak i tak, że objawy stresu cały czas utrzymują się na tym samym poziomie, będąc niejako w tle naszej codzienności. Nierzadko stres jest wtedy ostatnią rzeczą o jakiej pomyślimy jako o przyczynie naszych dolegliwości zarówno fizycznych, emocjonalnych jak i behawioralnych, czyli tych, które przejawiają się w niepokojących nas zachowaniach.

Częste objawy, będące odpowiedzią naszego ciała na przedłużającą się ekspozycję na bodźce stresowe to m.in.:

• Odczuwanie napięć mięśniowych (zazwyczaj zlokalizowanych w górnej części ciała – barkach, szyi czy twarzy i szczęce).
• Odczuwanie przewlekłego zmęczenia i subiektywne poczucie wyczerpania i braku sił (brak poczucia regeneracji podczas niezakłóconego snu).
• Dolegliwości bólowe (bardzo często w obrębie głowy, brzucha i pleców), częste, nawracające infekcje czy zaburzenia cuklu miesiączkowego u kobiet, niemające swojego podłoża w chorobie somatycznej, wykluczonej badaniami lekarskimi.

Długotrwały stres jest przyczyną bardzo wielu poważnych schorzeń, przyczynia się on m.in. do powstawania:

• Otyłości
• Cukrzycy
• Bezpłodności
• Wrzodów żołądka
• Zespołu jelita drażliwego
• Nadciśnienia tętniczego
• Udaru mózgu
• Zawału serca
• Choroby wieńcowej
• Nowotworów

Stres ma także niebagatelny wpływ na nasze funkcjonowanie w sferze emocjonalnej. Przedłużająca się ekspozycja na bodźce stresowe może w konsekwencji prowadzić do poczucia niestabilności emocjonalnej, przejawiającej się w:

• Poczuciu przygnębienia.
• Obojętności w stosunku do otoczenia i izolowaniu się od niego, unikanie kontaktów towarzyskich.
• Częstym doświadczaniu frustracji i rozdrażnienia.
• Zatraceniu umiejętności cieszenia się, natłoku negatywnych, pesymistycznych myśli i pojawiających się stanach depresyjnych.
• Pogorszeniem funkcjonowania poznawczego m.in. trudnościami w zapamiętywaniu, rozkojarzeniu czy zaburzeniami uwagi.
• Odczuwaniu niepokoju i lęku, niekiedy pojawiających się atakach panik

O tym, że nasze złe samopoczucie wynika ze stresu świadczyć mogą też:

• Trudności ze snem – kłopoty z zasypianiem, budzenie się wcześnie rano lub trudności z wybudzeniem się i spanie zbyt długo, doświadczanie bezsenności.
• Zmniejszenie popędu seksualnego.
• Zmiany w zakresie apetytu – kompulsywne jedzenie bądź zaniedbywanie posiłków.
• Pojawienie się skłonności do impulsywnych i nieprzemyślanych działań np. zakupów.
• Pojawienie się tików nerwowych i zachowań tj. obgryzanie paznokci, manipulowanie przedmiotami trzymanymi w dłoniach, potupywanie.

Obserwując u siebie te objawy zgłoś się po pomoc do specjalisty – najlepiej będzie zacząć od lekarza rodzinnego, który na podstawie zebranych informacji zleci niezbędne badania. Jeśli okaże się, że nie wykazują one żadnych nieprawidłowości rozważ wizytę u specjalisty, z którego pomocą nauczysz się lepiej zarządzać stresem, tak aby ograniczyć jego negatywny wpływ na funkcjonowanie swojego organizmu.

Zachęcamy także do zapoznania się artykułami dotyczącymi niebagatelnego wpływu higieny snu, diety oraz aktywności fizycznej na poziom doświadczanego przez nas stresu.

Bibliografia:

„Psychologia stresu”, prof. Irena Heszen