Optymizm i szczęście

Optymizm – definicja.

Optymizm definiujemy jako postawę wobec życia obejmująca koncentrowanie się na pozytywnych aspektach rzeczywistości. Jest to też przekonanie i oczekiwanie, że przyszłość także będzie wyglądała pozytywnie. Wydawać się może, że pełne szczęście nie jest możliwe do osiągnięcia bez dozy życiowego optymizmu.

Bardzo popularny na całym świecie, paradygmat poznawczo-behawioralny wykorzystywany do poznawania osobowości, diagnozowania i prowadzenia działań wspierających i terapeutycznych wyjaśnia związek między optymizmem a zdrowiem psychicznym. Model ten sugeruje bowiem, że nasze myśli, uczucia i zachowania są ze sobą powiązane. Zmieniając nasze myśli, możemy więc wpływać na nasze emocje, a w końcu działania. Zatem osoby o optymistycznym usposobieniu, myśląc w pozytywny sposób, są bardziej skłonne do korzystnego interpretowania wydarzeń. 

Optymizm – badania.

Ostatnie dekady obfitują w badania naukowe nad optymizmem. Wiele z nich wykazało pozytywne korelacje między nim a różnymi aspektami dobrego samopoczucia. Dziś przyjrzymy się wybranym wnioskom do jakich naukowcy doszli w tym obszarze. 

Do ciekawych konkluzji doszła badaczka Barbara Fredrickson. Zaproponowana przez nią teoria poszerzenia umysłu i budowy zasobów osobistych sugeruje, że pozytywne emocje i życiowy optymizm poszerzają nasz repertuar poznawczy i behawioralny. W myśl tej teorii pozytywne emocje wspierają budowanie zasobów psychologicznych, intelektualnych, fizycznych oraz społecznych. Optymizm sprawia więc, że jesteśmy bardziej odporni, elastyczni i kreatywni w poszukiwaniu możliwości radzenia sobie z trudnymi i stresującymi sytuacjami. 

Badanie przeprowadzone przez Taylora, Kemeny’ego, Reeda, Bowera i Gruenewalda wykazało ciekawe wnioski. Dowiedli oni, że osoby, prezentujące optymistyczną postawę wobec życia częściej odczuwały szczęście. Wykazywały też one lepsze funkcjonowanie zarówno w sferze psychicznej jak i fizycznej. Dowiedli oni, że wyższy poziom optymizmu związany jest z lepszym funkcjonowaniem układu odpornościowego w odpowiedzi na stres w porównaniu z osobami pesymistycznymi. Natomiast Carver, Scheier i Segerstrom dowiedli, że optymistyczne podejście powiązane jest z niższymi wskaźnikami chorób sercowo-naczyniowych i wyższą, oczekiwaną długością życia. 

Seligmana, Steen, Park i Peterson wykazali natomiast, że optymizm jest znaczącym predyktorem wyników życiowych. Wyższych osiągnięć, lepszych relacji i większych sukcesów w różnych dziedzinach.

Wnioski z badań

Jak pokazują liczne doniesienia badaczy z całego świata pozytywne myślenie ma niezaprzeczalny wpływ na jakość naszego dobrostanu psychicznego oraz zdrowia fizycznego. Ważne jest jednak, aby rozważnie podchodzić do zagadnienia optymizmu. Promowanie go jest bardzo ważne. Ważne jest też jednoczesne podkreślanie faktu, iż pozytywne myślenie nie jest jednym rozwiązaniem problemów ze zdrowiem psychicznym. Optymizm nie może być on traktowany jako panaceum na wszystkie problemy. W pewnych sytuacjach mamy oczywiście uzasadnione i realistyczne powody, by doświadczać pesymizmu i nieprzyjemnych emocji. Nie wystarczy się wtedy uśmiechać i wbrew faktom próbować zmienić swoje myślenie na sztucznie optymistyczne. Konieczne jest wtedy zapewnienie wsparcia odpowiadającego potrzebom wynikającym z konkretnej trudnej sytuacji, w której znalazła się dana osoba czy społeczność. 

Literatura:

„Psychologia pozytywna: nauka o szczęściu, zdrowiu, sile i cnotach człowieka. Red. J. Czapiński (2008)

“Optimism” Charles, Carver, Scheier, Segerstrom (2010)

“Positive Psychology Progress: Empirical Validation of Interventions” Seligman, Steen, Park, Peterson (2005)

 “Psychological resources, positive illusions, and health” Taylor, Kemeny, Reed, Bower Gruenewald (2000)

Przeczytaj też: